«Ἡ ἀλήθεια δέν ἐξαρτᾶται ἀπό τό πλῆθος»

«Ἡ ἀλήθεια δέν ἐξαρτᾶται ἀπό τό πλῆθος. Ἔστω καί ἕνας φτάνει!»

Ὁσίου Θεοδώρου τοῦ Στουδίτου,

Ἐπιστολή 48 (ΜΗ) στό τέκνο του Ἀθανάσιο...

«... Πρόσεχε λοιπόν, ἀδελφέ, τί λέγει ὁ μέγας Βασίλειος  σ΄ ἐκείνους ποῦ κρίνουν τήν ἀλήθεια ἀπό τό πλῆθος.

«Αὐτός ποῦ δέν τολμᾶ», λέγει, «νά δικαιολογήσει τή συζήτηση ποῦ γίνεται, οὔτε ἔχει νά παρουσιάσει ἀποδείξεις, καί ἐξαιτίας αὐτοῦ καταφεύγει στό πλῆθος, ὁμολογεῖ τήν ἥττα του, ἐπειδή δέν ἔχει κανένα ἐφόδιο θάρρους». 

Καί μετά ἀπό ἄλλα: «Ἄς μου δείξει τήν ὀμορφιά τῆς ἀλήθειας, ἔστω καί ἕνας, καί πολύ σύντομα θά πεισθῶ. Ὅμως πλῆθος πολύ χωρίς ἀποδείξεις, εἶναι βέβαια ἱκανό νά ἀπειλήσει, ἀλλά νά πείσει καθόλου. Οἱ πόσες μυριάδες θά μέ πείσουν νά πιστέψω ὅτι ἡ ἡμέρα εἶναι νύχτα, ἤ τό χάλκινο νόμισμα νά τό θεωρήσω χρυσό καί ἔτσι νά δεχθῶ, ἤ νά πιστέψω ὁλοφάνερο δηλητήριο, ἀντί γιά κατάλληλη τροφή;».

Ἔπειτα, ἐξαιτίας γήινων πραγμάτων δέν θά φοβηθοῦμε τούς πολλούς ποῦ ψεύδονται, καί γιά χάρη τῶν δογμάτων θά ἀκολουθήσω μέ νεύματα ἀναπόδεικτα, ἐγκαταλείποντας ἐκεῖνα ποῦ παραδόθηκαν ἀπό παλιά καί ἀπό μακρό χρόνο μέ πολλή συμφωνία καί τίς μαρτυρίες τῶν ἁγίων Γραφῶν;

Δέν ἀκούσαμε τόν Κύριο ποῦ λέγει...

«Πολλοί εἶναι οἱ καλεσμένοι, λίγοι ὅμως οἱ ἐκλεκτοί», καί ἀλλοῦ πάλι, «Στενός καί γεμάτος θλίψεις εἶναι ὁ δρόμος ποῦ ὁδηγεῖ στή ζωή, καί εἶναι λίγοι ἐκεῖνοι ποῦ τόν βρίσκουν»; Ποιός λοιπόν λογικός δέν εὔχεται νά εἶναι μεταξύ τῶν λίγων, ποῦ μέσα ἀπό τή στενή πύλη μπαίνουν στή σωτηρία, παρά μεταξύ τῶν πολλῶν, οἱ ὁποῖοι μέσω τῆς πλατειᾶς ὁδοῦ σπρώχνονται πρός τήν ἀπώλεια; Καί ποιός δέν θά ἐπιθυμοῦσε, ἄν ζοῦσε κατά τήν ἐποχή τοῦ μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου, νά βρίσκεται μέ τό μέρος ἐκείνου, ποῦ ἦταν ὁ μόνος ποῦ δεχόταν τούς λίθους καί ἦταν ὁ περίγελος ὅλων, παρά μέ τούς πολλούς ποῦ νόμιζαν πῶς ἔχουν τήν ἀληθινή πίστη ἀπό τήν κακή ἐξουσία;

Ἕνας ἄνθρωπος ποῦ προκόβει κατά Θεόν, εἶναι προτιμότερος ἀπό μυριάδες ποῦ καμαρώνουν μέ αὐθάδεια. Ὅπως βλέπουμε καί τήν Παλαιά Διαθήκη, ὅπου χιλιάδες ἀπό τόν λαό ἔπεφταν χτυπημένοι ἀπό θεϊκή ὀργή, καί «Μόνος ὁ Φινεές στάθηκε καί ἐξευμένισε τόν Θεό, καί κόπασε ἡ καταστροφή». Ἄν ὅμως ἐκεῖνος ἔλεγε, Πῶς νά τολμήσω νά ζητήσω ἐξιλέωση ὕστερα ἀπό τά τόσα ποῦ ἔγιναν; Πῶς νά καταψηφίσω αὐτούς ποῦ ἀποφάσισαν νά ζοῦν μέ τόν τρόπο αὐτόν; Οὔτε αὐτός θά ἀρίστευε, οὔτε τό κακό θά σταματοῦσε, οὔτε οἱ ὑπόλοιποι θά σώζονταν, οὔτε ὁ Θεός θά τούς χάριζε τήν εὔνοιά Του. 

Εἶναι λοιπόν καλό, εἶναι καλό καί ὁ ἕνας νά μιλάει μέ παρρησία καί νά ἀκυρώνει τήν ἄδικη ἀπόφαση τῶν πολλῶν. Σύ ὅμως, ἄν σου ἀρέσει, προτίμησε ἀντί τοῦ Νῶε ποῦ σώζεται, τό πλῆθος ποῦ πνίγηκε, καί ἐμένα ἐπίτρεψέ μου νά τρέξω στούς λίγους ποῦ εἶναι μέσα στήν κιβωτό. Ἄν πάλι θέλεις κατάταξε τόν ἑαυτό σου μαζί μέ τούς πολλούς στά Σόδομα, ἐγώ ὅμως θά συνοδέψω τόν Λώτ, ἔστω καί ἄν μόνος του ἀποχωρίζεται ἀπό τά πλήθη ἐπιδιώκοντας τό συμφέρον του. 

Ὡστόσο γιά μένα καί τό πλῆθος εἶναι σεβαστό, 

ὄχι ὅμως ἐκεῖνο ποῦ ἀποφεύγει τήν ἐξέταση, ἀλλά ἐκεῖνο ποῦ παρέχει ἀποδειξη• 

ὄχι ἐκεῖνο ποῦ ἀμύνεται μέ κακία, ἀλλά ἐκεῖνο ποῦ διορθώνεται μέ τρόπο πατρικό• 

ὄχι ἐκεῖνο ποῦ χαίρεται μέ τήν καινοτομία, ἀλλά αὐτό ποῦ φυλάγει τήν πατρική κληρονομία. 

Καί γιά ποιό πλῆθος μου μιλᾶς; Αὐτό ποῦ πληρώθηκε μέ κολακεία καί δῶρα; Αὐτό ποῦ ἐξαπατήθηκε ἀπό ἀμάθεια καί ἄγνοια; Αὐτό ποῦ ἔπεσε ἀπό δειλία καί φόβο; Αὐτό ποῦ προτίμησε τήν πρόσκαιρη ἀπόλαυση τῆς ἁμαρτίας, ἀπό τήν αἰώνια ζωή; Αὐτά ποῦ πολλοί ὁμολόγησαν φανερά. 

Μέ τό πλῆθος ἐνισχύεις τό ψέμα; Ἔδειξες τό μέγεθος τοῦ κακοῦ. Γιατί, ὅσο περισσότεροι βρίσκονται στό κακό, τόσο μεγαλύτερη εἶναι ἡ συμφορά.»

(ΕΠΕ, Φιλοκαλία τόμος 18Β , σέλ. 243-247)

Πηγή μας:

http://www.orthodoxia-ellhnismos.gr/2018/11/blog-post_91.html

Ο AΓΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

Ο AΓΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

«Τά παιδιά μέ τούς συνεχεῖς ἐπαίνους δέν οἰκοδομοῦνται. Γίνονται ἐγωιστές καί κενόδοξοι. Θά θέλουν σ' ὅλη τους τή ζωή νά τούς ἐπαινοῦν ὅλοι διαρκῶς, ἔστω κι ἄν τούς λένε καί ψέματα. Δυστυχῶς, σήμερα μάθανε ὅλοι νά λένε καί ψέματα καί τά δέχονται οἱ κενόδοξοι, εἶναι ἡ τροφή τους. «Πές το, κι ἄς εἶναι ψέμα, κι ἄς εἶναι εἰρωνεία», λένε. Ὁ Θεός αὐτό δέν τό θέλει. Ὁ Θεός θέλει τήν ἀλήθεια. Δυστυχῶς, αὐτό δέν τό καταλαβαίνουν ὅλοι καί κάνουν τό ἐντελῶς ἀντίθετο.

Τά παιδιά, ὅταν τά ἐπαινεῖς συνεχῶς, χωρίς διάκριση, τά πειράζει ὁ ἀντίθετος. Τούς ξεσηκώνει τό μυαλό τοῦ ἐγωισμοῦ καί, συνηθισμένα ἀπό μικρά στούς ἐπαίνους ἀπό γονεῖς καί δασκάλους, προχωροῦν ἴσως στά γράμματα, ἀλλά τί τό ὄφελος; Στή ζωή θά βγοῦν ἐγωιστές καί ὄχι Χριστιανοί. Οἱ ἐγωιστές δέν μποροῦν νά εἶναι ποτέ Χριστιανοί. Οἱ ἐγωιστές θέλουν διαρκῶς ὅλοι νά τούς ἐπαινοῦν, ὅλοι νά τούς ἀγαπᾶνε, ὅλοι νά λένε καλά γί αὐτούς, πράγμα πού ὁ Θεός μας, ἡ Ἐκκλησία μας, ὁ Χριστός μας δέν τό θέλει.

Ἡ Θρησκεία μας δέν θέλει αὐτόν τόν τρόπο, αὐτή τήν ἀγωγή. Ἀντίθετα, θέλει τά παιδιά ἀπό μικρά νά μαθαίνουν στήν ἀλήθεια. Ἡ ἀλήθεια τοῦ Χριστοῦ τονίζει ὅτι, ἅμα ἐπαινεῖς διαρκῶς ἕναν ἄνθρωπο, τόν κάνεις ἐγωιστή. Ὁ ἐγωιστής εἶναι ὁ «μπερδεμένος», ὁ ὁδηγούμενος ὑπό τοῦ Διαβόλου καί τοῦ κακοῦ πνεύματος. Ἔτσι, μεγαλώνοντας μέσα στόν ἐγωισμό, ἡ πρώτη του δουλειά εἶναι ν' ἀρνεῖται τό Θεό καί νά εἶναι ἕνας ἐγωιστής ἀπροσάρμοστος μέσα στήν κοινωνία.

Πρέπει νά πεῖς τήν ἀλήθεια, νά τή μάθει ὁ ἄνθρωπος. Ἀλλιῶς τόν ὑποστηρίζεις στήν ἀμορφωσιά του. Ὅταν πεῖς στόν ἄλλο τήν ἀλήθεια, αὐτός κατατοπίζεται, προσέχει, ἀκούει καί τούς ἄλλους, ἐγκρατεύεται. Ἔτσι καί στό παιδί, θά πεῖς τήν ἀλήθεια, θά τό μαλώσεις, γιά νά κατατοπισθεῖ ὅτι αὐτό πού κάνει δέν εἶναι καλό. Τί λέει ὁ σοφός Σολομῶν; «Ὅς φείδεται τῆς βακτηρίας (=μαγκούρας) μισεῖ τόν υἱόν αὐτοῦ, ὁ δέ ἀγαπῶν ἐπιμελῶς παιδεύει» (Παροιμ. 13, 24). Ὄχι ὅμως νά τό δέρνεις μέ τή μαγκούρα. Τότε φεύγουμε ἀπ' τά ὅρια καί γίνεται τό ἀντίθετο. Μέ τόν ἔπαινο ἀπό μικρά τά παιδιά μας τά ὁδηγοῦμε στόν ἐγωισμό. Καί τόν ἐγωιστή μπορεῖ καί νά τόν κοροϊδεύεις, ἀρκεῖ νά τοῦ λές ὅτι εἶναι καλός, νά τοῦ φουσκώνεις τό ἐγώ του. Κι ἔτσι σου λέει: «Ά, αὐτός ποῦ μ' ἐπαινεῖ, αὐτός εἶναι καλός». Αὐτά δέν εἶναι σωστά πράγματα. Ἐπειδή ὅ ἄνθρωπος μεγαλώνει μέ τόν ἐγωισμό, ἀρχίζουν τά «μπερδέματα» μέσα του, ὑποφέρει, δέν ξέρει Τί νά κάνει. Αἰτία τῆς ψυχικῆς ἀκαταστασίας εἶναι ὁ ἐγωισμός. Αὐτό τό πράγμα καί οἱ ἴδιοι οἱ ψυχίατροι, ἅμα τό μελετήσουν, θά τό δοῦν, ὅτι δηλαδή ὁ ἐγωιστής εἶναι ἄρρωστος.

Ποτέ δέν πρέπει νά ἐπαινοῦμε τούς συνανθρώπους μας καί νά τούς κολακεύουμε, ἀλλά νά τούς ὁδηγοῦμε στήν ταπείνωση καί στήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Κι οὔτε νά ἐπιζητοῦμε ἐμεῖς νά μᾶς ἀγαπᾶνε, λέγοντας ἐπαίνους στούς ἄλλους. Νά μαθαίνουμε ν' ἀγαπᾶμε κι ὄχι νά ζητοῦμε νά μᾶς ἀγαπᾶνε. Ν' ἀγαπᾶμε ὅλους καί νά κάνουμε θυσίες, ὅσο μποροῦμε μεγάλες, γιά ὅλους τους ἐν Χριστῷ ἀδελφούς ἀνιδιοτελῶς, χωρίς νά περιμένουμε ἐπαίνους κι ἀγάπη ἀπ' αὐτούς. Αὐτοί θά κάνουνε γιά μᾶς ὅ,τι ὁ Θεός τούς λέει. Ἄν εἶναι κι ἐκεῖνοι Χριστιανοί, θά δώσουνε δόξα στό Θεό, πού βρεθήκαμε καί τούς βοηθήσαμε ἤ τούς εἴπαμε ἕναν καλό λόγο.

Ἔτσι νά ὁδηγεῖτε καί τά παιδιά τοῦ Σχολείου. Αὐτή εἶναι ἡ ἀλήθεια. Ἀλλιῶς γίνονται ἀπροσάρμοστα. Δέν ξέρουν Τί κάνουν καί πού βαδίζουν καί αἰτία εἴμαστε ἐμεῖς, ποῦ τά κάναμε ἔτσι. Δέν τά ὁδηγήσαμε στήν ἀλήθεια, στήν ταπείνωση, στήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Τά κάναμε ἐγωιστές καί νά τό ἀποτέλεσμα τώρα.

Ὑπάρχουν ὅμως καί παιδιά πού προέρχονται ἀπό γονεῖς ταπεινούς κι ἀπό μικρά ὅταν εἶναι, τούς μιλᾶνε γιά τό Θεό καί γιά τήν ἁγία ταπείνωση. Αὐτά τά παιδιά δέν δημιουργοῦν προβλήματα στούς συνανθρώπους τους. Δέν θυμώνουν, ὅταν τούς ὑποδεικνύεις τό λάθος τους, ἀλλά προσπαθοῦν νά τό διορθώσουν καί προσεύχονται ὁ Θεός νά τούς βοηθήσει νά μή γίνουν ἐγωιστές.

Ἐγώ, Τί νά σᾶς πῶ; "Ὅταν εἶχα πάει στό Ἅγιον Ὅρος, πῆγα σέ κάτι Γέροντες ἁγιότατους. Αὐτοί ποτέ δέν μοῦ εἶπαν «μπράβο». Πάντα μέ συμβουλεύανε πῶς ν' ἀγαπάω τό Θεό καί πῶς νά εἶμαι πάντα ταπεινός. Νά ἐπικαλοῦμαι τό Θεό νά μ' ἐνισχύει στήν ψυχή μου καί νά τόν ἀγαπάω πολύ. Οὔτε τό ἤξερα αὐτό τό «μπράβο», οὔτε ποτέ τό ζήτησα. Ἀντίθετα, στενοχωριόμουνα, ἅμα οἱ Γέροντές μου δέν μέ μαλώνανε.

Ἔλεγα: - Νά πάρει ἡ εὐχή, δέν ηὔρα Γέροντες καλούς!. Ἤθελα νά μέ παιδεύουνε, νά μέ μαλώνουνε, νά μοῦ φέρονται σκληρά. Αὐτά ποῦ σᾶς λέω τώρα, ἐάν τ' ἀκούσει ἕνας Χριστιανός, Τί θά πεῖ; Θά τά χάσει καί θά τ' ἀπορρίψει. Κι ὅμως αὐτό εἶναι τό σωστό, τό ταπεινό, τό ἀκραιφνές.

Σ' ὅποιον τά πεῖς αὐτά, θά πεῖ: «Τί λές, καλέ; Ἅμα δέν ἐπαινέσεις τό παιδί, οὔτε νά διαβάσει μπορεῖ, οὔτε, οὔτε...». Μά συμβαίνει αὐτό, γιατί ἔτσι εἴμαστε ἐμεῖς καί κάνουμε καί τό παιδί μας ἔτσι. Δηλαδή ἔχουμε ξεφύγει ἀπ' τήν ἀλήθεια.

Τό συμπέρασμα πού βγαίνει εἶναι ὅτι πρέπει νά μάθουμε στά παιδιά νά ζοῦν ταπεινά καί ἁπλά καί νά μή ζητοῦν τούς ἐπαίνους καί τά «μπράβο». Νά τά μάθουμε ὅτι ὑπάρχει ἡ ταπείνωση, πού εἶναι ἡ ὑγεία τῆς ζωῆς.

Ἡ νοοτροπία τῆς σημερινῆς κοινωνίας κάνει κακό στά παιδιά. Ἔχει ἄλλη ψυχολογία, ἄλλη παιδαγωγική, πού ἀπευθύνονται σέ παιδιά ἄθεων. Ἡ νοοτροπία αὐτή ὁδηγεῖ στήν ἀσυδοσία. Καί βλέπετε τά ἀποτελέσματα στά παιδιά καί στούς νέους. Φωνάζουν σήμερα οἱ νέοι. Λένε: «Πρέπει νά μᾶς καταλάβετε». Δέν πρέπει ὅμως νά πᾶμε ἐμεῖς σ' αὐτούς. Ἀντίθετα, θά προσευχόμαστε γι' αὐτούς, θά λέμε τό σωστό, θά τό ζοῦμε, θά τό κηρύττουμε, ἀλλά δέν θά προσαρμοστοῦμε μέ τό πνεῦμα τους. Νά μή χαλάσουμε τό μεγαλεῖο της Πίστεώς μας. Δέν γίνεται, γιά νά τούς βοηθήσουμε, ν' ἀποκτήσουμε τή δική τους νοοτροπία. Πρέπει νά εἴμαστε αὐτοί πού εἴμαστε καί νά κηρύττουμε τήν ἀλήθεια, τό φῶς.

Ἀπό τούς Πατέρες θά μάθουν τά παιδιά. Ἡ διδασκαλία τῶν Πατέρων θά μάθει στά παιδιά μας γιά τήν ἐξομολόγηση, γιά τά πάθη, γιά τίς κακίες, πώς νικοῦσαν οἱ Ἅγιοι τόν κακό ἑαυτό τους. Κι ἐμεῖς θά εὐχόμαστε ὁ Θεός νά ἐγκύψει μέσα τους.»

Πηγή μας:

http://www.orthodoxia-ellhnismos.gr/2018/11/blog-post_16.html