Ανάσταση του Κυρίου την δεύτερη ημέρα;;;!!!
Ο Ι. Φουντούλης καταρρίπτει τήν ἀπόφαση τῆς ΔΙΣ περί τῆς Ἀναστάσεως
Μία ἀπάντηση σ’ αὐτούς ἀρχιερεῖς καί μή ποῦ σῴνει καί καλά
θέλουν νά δικαιολογήσουν τά ἀδικαιολόγητα γιά νά κρύψουν φόβους καί ἰδιοτέλειες
Ὁ χαρακτηρισθεῖς καί «Πρύτανης τῶν Λειτουργιολόγων» ἀείμνηστος Καθηγητής Ι. Φουντούλης ειχε ἀσχοληθεῖ μέ τό ζήτημα τῆς τελέσεως τῆς Ἀναστάσεως. Παρακάτω θά παραθέσουμε τό κείμενό του, ποῦ ἀποτελεῖ κόλαφο πρός τήν ΔΙΣ ἀλλά καί πρός τούς κυρίους Διονύσιο Ἀνατολικιώτη, συντάκτη τοῦ Κανοναρίου τῶν Διπτύχων της Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, καί Ἀναστάσιο Βαβοῦσκο, Ἄρχοντα τοῦ Πατριαρχείου Κῶν/λεως, οἱ ὁποῖοι μέ κείμενά τους ἔσπευσαν νά «διαγράψουν» τούς Ι. Κανόνες καί τήν Ι. Παράδοση, γιά νά ἐπικροτήσουν τήν αὐθαιρεσίαν. Παραθέτουμε τό κείμενο:
«Κατά τήν νύκτα τοῦ Πάσχα σχεδόν ἀπό τούς πρώτους χρόνους τῆς
χριστιανικῆς Ἐκκλησίας ἐτελεῖτο μακρά ὁλονύκτιος ἀκολουθία, ποῦ ἄρχιζε ἀπό τό ἑσπέρας
τοῦ Σαββάτου καί ἐτελείωνε τό πρωϊ τῆς Κυριακῆς. Αὐτή εἶναι ἡ ἀρχαιοτέρα
χριστιανική παννυχίς. Κατά τό βυζαντινό λειτουργικό τυπικό περιελάμβανε τόν ἑσπερινό
του Μεγάλου Σαββάτου, κατά τά ἀναγνώσματα τοῦ ὁποίου ἐγίνετο τό βάπτισμα τῶν
κατηχουμένων, τήν λειτουργία τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, μακρά ἀνάγνωσι ἐκ τῶν
Πράξεων τῶν Ἀποστόλων, τήν ἀκολουθία τοῦ μεσονυκτικοῦ τῆς Κυριακῆς του Πάσχα,
στό ὁποῖο ἀντί τοῦ συνήθους τριαδικοῦ κανόνος ψάλλεται ὁ κανών τοῦ Μεγάλου
Σαββάτου «Κύματι θαλάσης», τήν ἀκολουθία τοῦ ὄρθρου καί τήν ἀναστάσιμο
λειτουργία.
Στίς ἐνορίες γιά ποιμαντικούς λόγους ἡ μακρά ἀκολουθία
χωρίσθηκε στά δύο καί ὁ ἑσπερινός μέ τήν λειτουργία τοῦ Μεγάλου Βασιλείου
μετετέθη στό πρωί τοῦ Μεγάλου Σαββάτου γιά νά διευκολυνθῆ ἡ κοινωνία τῶν πιστῶν,
τό βάπτισμα τῶν κατηχουμένων ἔπαυσε πιά νά τελῆται, ἡ μακρά ἀνάγνωσις τῶν
Πράξεων, ποῦ συνέδεε τήν λειτουργία τοῦ Μεγάλου Βασιλείου μέ τό μεσονυκτικό,
δέν γίνεται πιά καί ἡ ἀκολουθία τῆς παννυχίδος περιωρίσθηκε μόνο στό
μεσονυκτικό, στόν ὄρθρο καί στή λειτουργία.
Ἡ ἀκολουθία τῆς ἀναστάσεως στό λειτουργικό πλαίσιο τῶν ἀκολουθιῶν
αὐτῶν εὑρίσκεται μετά τήν ἀπόλυσι τοῦ μεσονυκτικοῦ καί στήν ἀρχή τοῦ ὄρθρου, τοῦ
ὁποίου καί ἀποτελεῖ τήν κάπως ἰδιόρρυθμο ἔναρξι. Ἀκριβῶς αὐτή ἡ λειτουργική
θέσις τῆς ἀκολουθίας τῆς Ἀναστάσεως ὑποδηλώνει, ὅτι αὐτή ετελειτο κατά τίς
πρῶτες μετά τό μεσονύκτιο ὧρες, τότε δηλαδή ποῦ ἄρχιζε καί ἡ συνήθης ἀκολουθία
τοῦ ὄρθρου.
Τοῦτο ρητῶς ἄλλως τέ διατάσσουν καί ὠρισμένα ἀρχαία
Τυπικά με τίς χαρακτηριστικές φράσεις: «τῆς ἀρμοζούσης ὥρας τοῦ ὄρθρου ἐνστάσης
(ἤ «φθασάσης») ἐξερχόμεθα κλ.π.» ἤ «περί ὥραν ὄρθρου», ὅπως σημειώνει τό τυπικό
του ἐντύπου Πεντηκοσταρίου.
Ἄλλα ἐξ ἄλλου Τυπικά τοποθετοῦν τήν ἔναρξι τῆς ἀναστασίμου ἀκολουθίας
μετά τήν ὀγδόη ἤ μετά τήν ἐνάτη ὥρα τῆς νυκτός, δηλαδή περίπου μετά ἀπό τίς 2 ἤ
3 μετά τά μεσάνυκτα.
Ἄλλα τήν θέτουν ὀλίγες ὧρες πρίν. Κατ’ αὐτά ἡ ἀπόλυσις πρό τῆς
Ἀναστάσεως ἀκολουθίας ἐγίνετο περίπου κατά τήν ἕκτη ὥρα τῆς νυκτός, δηλαδή τά
μεσάνυκτα. Παρ’ ὅλη τήν ποικιλία ποῦ παρουσιάζουν ἐκ πρώτης ὄψεως οἱ
μαρτυρίες αὐτῶν τῶν ἀρχαίων Τυπικῶν, εἶναι χαρακτηριστικό ὅτι συμφωνοῦν στό ὅτι
ἡ Ἀνάστασις γίνεται μετά τά μεσάνυκτα καί πρίν ἀκόμη ἀρχίση νά ὑποχωρῆ ἡ
νύκτα, δηλαδή «ὄρθρου βαθέως» τῆς Κυριακῆς. Ἡ πρᾶξις αὐτή αἰτιολογεῖται ἀπό ἕνα
μεταγενέστερό (του ἔτους 1813) χειρόγραφο Τυπικό τής Μονης Φιλοθέου του Ἁγίου
Ὅρους ὡς ἑξῆς: «ὅταν γίνη ἡ Ἀνάστασις πρέπει νά εἶναι ἡ ἕκτη ὥρα τῆς νυκτός ἀπερασμένη,
διότι ὁ Κύριός μας μετά τό μεσονύκτιον ἀνεστήθη».
Ὑπῆρχε ὅμως παραλλήλως καί ἡ ἄλλη παράδοσις, ὅτι ὁ Κύριος ἀνεστήθη
τό μεσονύκτιο. Στό συναξάριο ἐπί παραδείγματι τῆς Κυριακῆς του Πάσχα, ποῦ
περιέχεται στό Πεντηκοστάριο καί ποῦ εἶναι γραμμένο ἀπό τόν Νικηφόρο Ξανθόπουλο
λέγεται ὅτι «περί μέσον της νυκτός» κατῆλθε ὁ ἄγγελος καί ἀπεκύλησε τόν λίθο τοῦ
μνημείου. Η παράδοσις αὐτή, καθώς καί ἡ τάσις νά ἐπιταχυνθῆ ἡ λῆξις τῆς ὅλης
ἀκολουθίας, ἐπηρέασε καί τήν σημερινή πρᾶξι καί ἡ Ἀνάστασις τελεῖται ἀκριβῶς
κατά τό μεσονύκτιο. Παρά τοῦτο σέ ὠρισμένα μέρη καί τῆς πατρίδος μας ἀκόμη,
τελοῦν τήν Ἀνάστασι μετά τό μεσονύκτιο κατά τίς 3 τό πρωί, δηλαδή κατά τήν ἐνάτη
ὥρα τῆς νυκτός, ὅπως εἴδαμε σέ μερικά ἀρχαῖα Τυπικά. Αὐτό δέν γίνεται μόνο γιά
λόγους ἀνάγκης, ὅταν δηλαδή ἕνας ἱερεύς ἐξυπηρετῆ δύο χωριά, ἀλλά καί ὑπό ὁμαλές
συνθῆκες κατά παλαιά παράδοσι» (Ἀπαντήσεις εἰς Λειτουργικᾶς Ἀπορίας, τ. Ά΄, σ.
168-170. Ἀντιγραφή: «Ὀρθόδοξος Τύπος»)
Η Ι. Παράδοσις εἶναι σαφής, ὡς καταδεικνύεται ἀπό τά
παραπάνω, καί ἐπιπλέον ἔχει ΑΠΑΡΑΒΑΤΟ χαρακτῆρα σύμφωνα μέ τόν 89ο Κανόνα
τῆς Πενθέκτης Ἁγίας Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Ἄν ἀμφισβητοῦν Οἰκουμενική Σύνοδο,
τότε ἀμφισβητοῦν τήν Ἐκκλησία!
Ἡ Ἀνάστασις τελεῖται ὑποχρεωτικά τό ἐνωρίτερο στίς 12 μ.μ. Ἀκόμα
καί ὅταν πρέπει νά τελεστοῦν περισσότερες ἀπό μία Ἀναστάσεις λόγω ὁποιασδήποτε ἀνάγκης,
ἡ πρώτη ἐξ αὐτῶν δέν γίνεται νά τελεστῆ πρίν τό μεσονύκτιο! Ἑπομένως, τά ὅσα ἀπεφάσισε
ἡ ΔΙΣ καί ἐπικροτοῦν τινές καταρρίπτονται ἐνώπιόν της Ι. Παραδόσεως.
Τό ἀνωτέρω κείμενο δημοσιεύτηκε στήν ἐφημερίδα «Ὀρθόδοξος Τύπος»
