Το
Καρναβάλι δεν είναι πολιτισμός, δεν είναι η παράδοσή μας!
Καρναβάλι, ή αλλιώς «τα σπίτια μας καίγονται κι εμείς
τραγουδάμε»…!
Φαντάζει στα
αλήθεια τόσο παράταιρη τούτη η ξέφρενη διασκέδαση του καρναβαλιού! Και μάλιστα
μέσα σε όλα αυτά τα κοσμογονικά γεγονότα που συμβαίνουν γύρω μας. Όχι άδικα θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς,
ότι πρόκειται για κατάσταση υπερβολικής αναισθησίας των καιρών μας.
Κατάσταση όμοια με αυτήν που περιγράφει ο Άγιος Παΐσιος, σε ένα σπάνιο ηχητικό
ντοκουμέντο, όπου αναφέρεται σε «μεγάλη ακαταστασία, αδιαφορία για την σωτηρία,
προθυμία για χορούς και γλέντια, απόλαυση των γήινων αγαθών» (1). Όλα αυτά
συναποτελούν μία μορφή νεοειδωλολατρείας με αθροιστικές επιδράσεις ενός ξενόφερτου πολιτισμού, που αδιάκριτα μιμούμαστε
και ασύνετα υπακούμε στα χωρίς φρόνηση ολέθρια κελεύσματά του.
Όμως ο
Ρωμαίικος πολιτισμός, ο δικός μας πολιτισμός, η δική μας Ορθόδοξη Παράδοση,
άλλα υπαγορεύουν. Μέσα από την λατρευτική ζωή της Εκκλησίας μας, παρουσιάζονται
τις ημέρες αυτές, οι οδυνηρές συνέπειες της έξωσης των πρωτοπλάστων από τον Παράδεισο
και της απομάκρυνσης του ανθρωπίνου γένους από τον Θεό. Επιπλέον τίθεται προ
των οθφαλμών μας η μέλλουσα κρίση. Αποκαλύπτεται έτσι το σωτηριώδες γεγονός της
μετάνοιας, όπως τουλάχιστον αποτυπώνεται στις υπέροχες παραβολές των Κυριακών
του Τριωδίου (2) και στο κατανυκτικό τροπάριο «της μετανοίας άνοιξόν μοι πύλας
Ζωοδότα» (3).
Επειδή
ωστόσο η μετάνοια είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την συναίσθηση, έντονο
προβληματισμό δημιουργεί η επίπλαστη διασκέδαση των ημερών μας μέσα από
τις καρναβαλικές εκδηλώσεις, που βαίνουν προς την κορύφωσή τους κατ’
αντιστοιχία με την αρχαιοελληνική ρήση: «φάγωμεν καί πίωμεν αὔριον γάρ ἀποθνήσκομεν». (4) Την ίδια στιγμή μάλιστα, που η ακατανόητη όσο και
εξοργιστική παραχώρηση του ιερού ονόματος, και όχι μόνο, της Μακεδονίας μας, σε
συνδυασμό με μια σωρεία θεμάτων πνευματικών, εθνικών, κοινωνικών και ηθικών δημιουργούν
ένα αλγεινό για το έθνος και την πατρίδα μας μείγμα. Και ενώ όλο αυτό το
εφιαλτικό σκηνικό θα έπρεπε να μας εγείρει σε επαγρύπνηση, λίγοι δείχνουν να
είναι αυτοί που ανησυχούν.
Ασχέτως με
το πόσο βιώνει κανείς στην καθημερινότητά του την πνευματική ζωή της μίας αγίας
Εκκλησίας, δηλαδή της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας, δεν είναι δύσκολο να αντιληφθεί,
πως τείνει να επιβεβαιωθεί, και μάλιστα στον υπερθετικό βαθμό, η ιστορική φράση
του Θουκυδίδη: «Των οικιών ημών εμπιπραμένων, ημείς άδομεν», δηλαδή, «τα
σπίτια μας καίγονται κι εμείς τραγουδάμε»! (5)
Πως αλλιώς
να χαρακτηριστεί η απύθμενη αδιαφορία και αναλγησία της εποχής μας;
Βλέπει
κανείς πως όχι μόνο στην Πάτρα, στην πόλη του Πρωτοκλήτου (μιας από τις δύο
μόνο πόλεις στην Ευρώπη που έχουν το προνόμιο να έχει μαρτυρήσει εκεί Απόστολος
για την αγάπη και την αλήθεια του Χριστού – η άλλη είναι η Ρώμη-), αλλά και σε
άλλες πόλεις ο αριθμός των συμμετεχόντων βαίνει αυξανόμενος. Το ίδιο
γιγαντώνονται και οι παράπλευρες συνέπειες όπως ο αλκοολισμός, τα ναρκωτικά,
ακόμα και οι εκτρώσεις. Μια βόλτα στα έκτακτα περιστατικά των νοσοκομείων τα
ξέφρενα βράδια του καρναβαλιού θα πείσει και τον πλέον δύσπιστο… Πόσο, στ’
αλήθεια, επίκαιρος φαντάζει ο λόγος: «Πάλι τον καύκον έπιες, πάλιν τον νουν
απώλεσας!» (6)
Αλλ’ «ουκέτι
καιρός!»(7)
Αυτός δεν
είναι πολιτισμός αλλά πολιτιστικός κανιβαλισμός!
Δεν είναι
διασκέδαση αλλά κραιπάλη!
Δεν είναι
άνθη μυρίπνοα της παράδοσης αλλά υποδούλωση στα πάθη και δυσωδία!
Τα όσα
συμβαίνουν στην πατρίδα μας δυστυχώς μόνο θλίψη προκαλούν. Καθιστούν παράλληλα
αναγκαία την περίσκεψη, την ενσυναίσθηση αλλά και την ανδρεία. Αυτές εξάλλου
τις αρετές δεν προβάλλει ο δικός μας πολιτισμός; Αυτή δεν είναι η αριστεία της
Ρωμηοσύνης; «Ίνα οι μη βλέποντες βλέπωσι και οι βλέποντες τυφλοὶ γένωνται.» (8)
Παρασκευάς Ι. Λαλιώτης
Παρασκευάς Ι. Λαλιώτης
Υποσημειώσεις:
(4) Απόδοση: «ας φάμε και ας πιούμε γιατί (είμαστε θνητοί και) αύριο
μπορεί να πεθάνουμε»
(5) Απόδοση: «Τα σπίτια μας καίγονται κι εμείς τραγουδάμε»
(6) Απόδοση:
«Πάλιν το ποτηράκι σου (καυκί) ήπιες πάλι το νου σου έχασες»
(7) Απόδοση: «παρήλθε ο καιρός»
(8) Ιω. 9, 39
