Ὁ Φώτης Κόντογλου γιά τόν Καζαντζάκη
“Ὁ ἀείμνηστος
πολυτάλαντος Φώτιος Κόντογλου ὑπῆρξεν ὁ «ἀνάδοχος»
τοῦ Ὀρθόδοξου
Τύπου, καθώς ἡ ὀνομασία
τοῦ διεμορφώθη
εἰς τήν
τελικήν της μορφήν ὑπ’ αὐτοῦ καί κοσμεῖ ἕως τήν
σήμερον μέ τά ἰδικά του
γράμματα τήν πρόσοψιν τῆς ἐφημερίδος.
Τήν 13ην Ἰουλίου συμπληρώνονται
52 ἔτη ἐκ τῆς ἐκδημίας
του, μέ τόν λόγον
τοῦ ὅμως νά παραμένη
παρ’ ὅλα αὐτό πάντοτε
ἐπίκαιρος.
Εἰς
παρέμβασίν του διά τό ζήτημα
τῶν
Θρησκευτικῶν ὁ Σέβ.
Ναυπάκτου ἀνεφέρθη εἰς τό ἄτοπον τῆς
συμπεριλήψεως κειμένου τοῦ Ν. Καζαντζάκη εἰς τοὺς νέους
φακέλους. Παραθέτομεν ἀνέκδοτον ἐπιστολὴν
ντοκουμέντο τοῦ Φ. Κόντογλου, εἰς τήν ὁποίαν ἐκφράζει
τήν γνώμην
του διά τό ἔργον τοῦ
Καζαντζάκη ὡς πρός τήν Ὀρθόδοξον
πίστιν:
«Ἀθῆναι 9 Ἰουνίου
1954
Ἀγαπητέ κύριε
Καβαρνέ,
Ἐπῆρα χθές τό γράμμα
σου, καί σήμερα
τά ἄρθρα
σου γιά τήν
λογοτεχνία μας. Σέ εὐχαριστῶ καί γιά τά δύο.
Σέ συχαίρω
ἀπό καρδιᾶς, γιά τήξν πίστη
σου στόν σωτήρα
μας, τόν Κύριον
Ἰησοῦν Χριστόν,
ὁ ὁποῖος θά εὐλογεῖ τό ἔργο σου.
Τά γραφόμενά σου ἔχουν τό ἄρωμα ἐκεῖνο, πού βγαίνει ἀπό τήν εὐσέβεια.
Ὁ
Καζαντζάκης ὑπῆρξε πολύ στενός φίλος
μου, εἶνε καλός ἄνθρωπος,
ἀλλά εἶνε ἐπιπόλαιος,
καί ἀγαπᾶ τούς
βερμπαλισμούς καί τίς
φωνές. Ἀντίποδα
τῶν ὅσων
πιστεύουμε καί ἀγαποῦμε! Ἔπαιξε μέ ὅλα, μέ βουδδισμούς, μέ νιτσεϊσμούς, μέ χριστιανισμούς, μέ ὅ,τι
θέλεις. Τά γραφόμενά του εἶνε
κούφια, κοινοτοπίες κι’ ὁλοένα γίνονται χειρότερα. Ὁ
Θεὸς νά τόν ἐλεήσει.
Τόν
χαρακτηρίζεις πολύ καλά. Τό ἴδιο καί τόν
Βενέζη, ἀλλά «ἄφετε τούς νεκρούς
θάπτειν τούς ἑαυτῶν
νεκρούς». Ὡραία μιλᾶς καί γιά τόν
Κάλβο, καί γιά τόν
Σολωμό. Ἀλλά γιά τόν Κάλβο
μιλᾶς πιό καλά.
Καί εἶδες πώς ἡ
χριστιανική πίστη μᾶς δίνει
τήν ἐλευθερία.
«Ὅπου
Χριστός, ἐκεῖ καί ἐλευθερία».
Ὅ,τι
γράφω γιά τόν
Καζαντζάκη σέ παρακαλῶ νά μή κοινοποιηθῆ. Δέν θέλω
νά λυπήσω
ἕναν ἄνθρωπο,
πού εἶχα
κάποτε συνδεθῆ μαζί του, ἀλλὰ ἡ ἀθρησκεία
του καί ἡ
βλασφημία του μέ στενοχωρεῖ πολύ. Ἄλλως τέ καλά- καλά δέ μέ ἐνδιαφέρει
διόλου ἡ
λογοτεχνία.»”
Φ.Κ.
ΟΤ
Πηγή μας:
